W wielu sektorach przemysłu i gospodarki obowiązują ścisłe rygory co do czystości pomieszczeń. Dlatego też w wielu zakładach produkcyjnych są wydzielane pomieszczenia czyste. Taki clean room to nie tylko rygorystyczne wymagania co do konstrukcji pomieszczenia czystego, ale także dotyczące szeregu innych parametrów, jak i pracowników. Do określenia klasy czystości pomieszczeń jest przeznaczona klasyfikacja.
Aby pomieszczenie mogło być uznane za czyste, konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich testów, na których podstawie czyste pomieszczenie jest odpowiednio klasyfikowane. Dla konieczności spełnienia szeregu kryteriów pomieszczeniu czystym takie testy są wykonywane: w przemyśle spożywczym (ze względu na bezpieczeństwo żywności), przemyśle farmaceutycznym, przy produkcji układów scalonych, na salach operacyjnych, laboratoriach czy przy zrównoważonej energii. Jaka dokładnie jest definicja pomieszczeń czystych? Jakie warunki muszą być spełnione w pomieszczeniach czystych? I na czym polegają kwalifikacje dotyczące pomieszczenia czystego? Odpowiedzi między innymi na te pytania w dalszej części tekstu.
Pomieszczenie czyste – clean room – co to takiego
Jeśli chodzi o definicję pomieszczeń czystych to jest to po prostu pomieszczenie zaprojektowane w taki sposób, by łatwo było kontrolować w nim ilość cząstek stałych. Kontroluje się w takich pomieszczeniach cząsteczki drobnego pyłu, mikroorganizmy, włókna czy opary, które powstają podczas różnych procesów – w tym produkcji. Wszystko to jest w celu osiągnięcia bezpieczeństwa produktów wytwarzanych w danym miejscu, a także przestrzegania ścisłych wymagań higienicznych (np. podczas zabiegów czy operacji). Takie pomieszczenie czyste – clean room – składa się z przestrzeni, która jest oddzielona od środowiska zewnętrznego oraz z jednostki klimatyzacyjnej z uwzględnieniem odpowiedniego wyposażenia (niezbędną częścią są np. filtry HEPA, dzięki którym całe powietrze wewnątrz pomieszczenia jest ciągle filtrowane).
Pomieszczenia czyste – warunki, które muszą spełniać
Normy, które muszą być spełnione przez pomieszczenie czyste, określa norma ISO 14644. To właśnie ten międzynarodowy standard zapewnia higienę powietrza w czystych pomieszczeniach. Norma ISO 14644 dzieli pomieszczenia na dziewięć kategorii. Każda z tych kategorii określa graniczne wartości cząsteczek dopuszczalne w danym pomieszczeniu – klasy czystości powietrza. Pomieszczenia typu clean room muszą mieć okładziny ścian i sufity z płyt warstwowych. Szczegółowe wymogi dotyczą też posadzek – muszą być gładkie, a lampy – fluorescencyjne. Ważne jest także odpowiednie czyszczenie takich pomieszczeń, by były sterylnie czyste. Szczególne wymogi dotyczą także pracowników pracujących w pomieszczeniach czystych. Wymagana jest odzież niepyląca, czepki, rękawiczki czy maseczki.
Kwalifikacje pomieszczeń czystych – na czym polegają
Kwalifikacje pomieszczeń czystych są wykonywane w nowoodbieranych czy modyfikowanych pomieszczeniach tego typu oraz są wykonywane jako element okresowej oceny tego, czy pomieszczenie czyste funkcjonuje prawidłowo. W celu kwalifikacji pomieszczeń czystych wykonuje się testy i różnego rodzaju precyzyjne pomiary. Warto dodać, że takie testy są wykonywane przez profesjonalne firmy https://bnt-sigma.pl/klasyfikacja-pomieszczen-czystych.
Kwalifikacje pomieszczeń czystych, które określa ISO 14644, to proces w niektórych branżach konieczny, bez którego nie ma szans na rozpoczęcie działalności. Na szczęście w Polsce są firmy, które wykonują takie kwalifikacje profesjonalnie i sprawnie.
