Bezpieczeństwo ludzi w przypadku wybuchu ognia jest uzależnione nie tylko od skutecznego działania systemów detekcji, sygnalizacji oraz przeciwdziałania pożarowi. Sprawne wdrożenie procedur ewakuacji, zachowanie spokoju i opuszczenie budynku to kwestie równie ważne dla ochrony życia oraz zdrowia, jak obecność urządzeń gaśniczych.
Teoria i praktyka
Wybuch pożaru to sytuacja, która – podobnie jak inne wypadki i sytuacje nagłe – wymaga podjęcia szybkich i racjonalnych decyzji. W obliczu zagrożenia nie jest to proste, gdyż ludzie mogą polegać na przyzwyczajeniach oraz nawykach, co może poskutkować próbą opuszczenia budynku np. z użyciem windy. Próbna ewakuacja ma na celu przygotowanie użytkowników obiektu do podejmowania właściwych kroków, spokojnego opuszczenia budynku i zgromadzenia się we wskazanym obszarze. Zgodnie z Kodeksem Pracy pracodawca musi również wyznaczyć pracowników, którzy będą odpowiedzialni za:
– udzielanie pierwszej pomocy w razie potrzeby;
– wykonywanie czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej – np. użytkowanie gaśnic;
– pomoc w ewakuacji innych pracowników – np. w przypadku osób niepełnosprawnych ruchowo, umysłowo lub rannych;
– zapewnienie łączności ze służbami zewnętrznymi.
Wymogi prawne zobowiązują właściciela budynku, obiektu lub terenu do stworzenia sposobu bezpiecznej ewakuacji. W myśl Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2010 nr 109 poz. 719) konieczne jest zapewnienie odpowiednich warunków ewakuacji, umożliwiających szybkie i bezpieczne opuszczenie strefy zagrożenia. Próbne ewakuacje pozwalają osobom przebywającym w budynku zapoznać się z drogami ewakuacyjnymi, zapamiętać lokalizację urządzeń gaśniczych, hydrantów, a także przyswoić informacje dotyczące procedury wdrażanej w przypadku pożaru. Takie działanie znacznie zmniejsza zagrożenia dla życia i zdrowia podczas prawdziwej ewakuacji, a także ułatwia pracę straży pożarnej oraz innym służbom ratunkowym.
Jakie są dodatkowe zalety z przeprowadzania próbnych ewakuacji?
Oprócz spełniania wymogów prawnych oraz zaznajomienia użytkowników budynku z niezbędnymi procedurami, próbne ewakuacje pozwalają również oswoić pracowników z możliwością pojawienia się ognia. Pożar może przybierać różną formę w zależności od przeznaczenia obiektu – zwłaszcza w strefach przeznaczonych do składowania lub obróbki materiałów łatwopalnych – dlatego sposób ewakuacji może przyjmować złożoną formę, która obejmuje dodatkowe czynności. Jednocześnie ćwiczenia ewakuacyjne pozwalają ustalić potencjalne nieprawidłowości związane z procedurami przeciwpożarowymi. Ich wykrycie umożliwia naniesienie niezbędnych poprawek, usprawnienie działanie istniejących protokołów działania i zwiększa poziom bezpieczeństwa w budynku lub obiekcie.
